Wie denkt dat kennis van de taal voldoende is om te communiceren met Spanjaarden, komt van een koude kermis thuis. Er is namelijk veel meer nodig om een gesprek aan te knopen met Spaanstaligen. Zo is het bijvoorbeeld handig om te weten wat Spanjaarden precies voor en mensen zijn. Vertaalbureau Perfect helpt je hier graag een handje bij. Op deze pagina vertellen we je wat de gewoonten van Spanjaarden zijn, zoomen we in op de Spaanse cultuur en zetten we een aantal weetjes over deze taal op een rijtje. Wanneer je deze informatie tot je neemt, wordt communiceren met Spanjaarden een heel stuk makkelijker.

Levensgenieters

Spanjaarden staan bekend als echte levensgenieters. Vooral de mannen kunnen er wat van. Zo laten de mannelijke inwoners van dit land bijvoorbeeld niet snel een feestje aan zich voorbijgaan. Is er geen feestje? Verwacht dan niet dat ze thuis op de bank gaan zitten met hun vrouw. Veel Spaanse mannen trekken dan namelijk naar een bar of restaurant. Hier doen ze zich - samen met familie en/of vrienden - tegoed aan typische Spaanse gerechten als paella en tapas. Spanjaarden laten niet snel iets liggen, want ze eten vrijwel alles. Van varkensoren tot stierenballen en van pijlinktvis tot baby-lam, niets is ze te gek. Het blijft overigens niet bij eten alleen, want de drank vloeit vaak rijkelijk bij dergelijke ‘uitjes’.

Bureaucratie

In de communicatie met Spanjaarden moet je rekening houden met de bureaucratie. Op dit gebied gaat het er in Spanje namelijk behoorlijk anders aan toe dan we in Nederland gewend zijn. Waar we in Nederland alles het liefst zo snel mogelijk oplossen, is dit in Spanje allerminst het geval. Hoor je een Spanjaard ‘mañana, mañana’ zeggen? Dan zegt hij in principe dat hij het morgen doet. Verwacht alleen niet dat het ook daadwerkelijk de volgende dag gebeurt. Het is goed mogelijk dat je tot de volgende week of maand moet wachten voordat een Spanjaard daadwerkelijk zijn afspraak nakomt. In sommige gevallen wordt er zelfs nooit iets mee gedaan. Spanjaarden hebben nooit haast en kennen ook geen tijdsdruk. Kijk er daarom niet raar van op als een Spanjaard een loopje neemt met afspraken, data, openingstijden en deadlines.

Spanjaarden en buitenlandse bevolking

De meeste Spanjaarden kunnen goed opschieten met mensen die oorspronkelijk niet uit Spanje komen. Ze hebben het alleen niet zo op de mensen die in de toeristische oorden wonen. Gelukkig liggen deze gebieden vaak mijlenver verwijderd van het ‘echte’ Spanje, waardoor de gemiddelde Spanjaard er maar weinig mee van doen heeft. Ook met Portugezen kunnen veel Spanjaarden prima door een deur. Dit terwijl de inwoners van dit land vaak mikpunt zijn van grappen van hun oosterburen.

Niet alle Spanjaarden leven in harmonie met buitenlanders. Zo ontstaan er geregeld conflicten tussen de inheemse bevolking en ‘indringers’. In negen van de tien gevallen is dit het gevolg van de Spaans bureaucratie. Het is vaak lastig - zo niet onmogelijk - om afspraken te maken met Spanjaarden en dat kan tot frustraties leiden bij mensen die niet uit het land komen. Hier kunnen misverstanden en soms zelfs conflicten uit voortkomen.

Het klassensysteem in Spanje

Net als in Engeland en Frankrijk kennen ze in Spanje ook een klassensysteem. In dit land is dit systeem weliswaar minder complex dan in de andere twee landen die we noemden, maar hij is zeker aanwezig. Bovenaan staan de Spaanse aristocraten. Dit zijn er een paar honderd. Zij worden op respectabele afstand gevolgd door talloze kleine edelen, professionals uit de middenklasse, de lagere middenklasse bedienden, de arbeiders en de boeren. Helemaal onderaan het Spaanse klassensysteem staan de zigeuners, ook wel ‘gitanos’ genoemd in Spanje. De gemiddelde Spanjaard heeft geen hoge pet op van deze laatste groep. Het is zelfs zo erg dat Spanjaarden liever naast Marokkanen wonen dan naast zigeuners.

11 Spaanse gewoontes

Kinderen staan centraal
Spanjaarden zijn dol op kinderen. Ze smelten vaak weg als er kinderen in de buurt zijn, zeker wanneer ze nog erg jong zijn. Hun enthousiasme steken ze niet onder stoelen of banken, want alle aandacht gaat naar de kinderen. Dit gebeurt niet alleen bij mensen thuis, maar ook in openbare gelegenheden. Kijk er daarom niet raar van op als Spanjaarden zich in een bar, in een restaurant of op straat volledig focussen op de kinderen. Bij gezinnen met maar één kind is dit nog extremer. Het kind wordt dan vaak extra verwend.
Iedereen krijgt een kus
Als je in Nederland iemand kent, begroet je deze persoon misschien met drie zoenen op de wang. Ken je de persoon in kwestie niet? Dan geef je hem of haar een hand. In Spanje gaat dit er iets anders aan toe, want hier krijgt iedereen een kus. In plaats van drie kussen deelt een Spanjaard er twee uit: eentje op de rechter- en eentje op de linkerwang. Wie denkt dat er mannen alleen twee kussen uitdelen aan vrouwen en vrouwen aan mannen, heeft het mis. In Spanje is het namelijk de normaalste zaak van de wereld om ook mensen van hetzelfde geslacht met twee kussen te begroeten.
Late etenstijd
Als we de tijden waarop we in Nederland ontbijten, lunchen en dineren vergelijken met de tijden waarop dit in Spanje gebeurt, zien we de nodige verschillen. In Spanje wordt iedere maaltijd - op het ontbijt na - namelijk aanzienlijk later genuttigd. Waar we in Nederland vaak tussen 12.00 en 13.00 uur lunchen, gebeurt dit in Spanje meestal tussen 14.00 en 16.00 uur. Ook voor het diner schuiven Spanjaarden aanzienlijk later aan dan we hier gewend zijn. In plaats van rond 18.00 uur dineren de meeste Spanjaarden tussen 21.00 en 23.00 uur. Het diner gaat soms tot in de nacht door. Wil je uit eten in Spanje? Ga dan niet al om 19.00 uur naar een restaurant, want dan is de keuken vaak nog niet eens geopend.
Late bedtijd
Omdat Spanjaarden veel later avondeten dan Nederlanders, verbaast het je misschien niet dat ze ook later naar bed gaan. Dit geldt overigens niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen. Kijk er daarom niet raar van op als je om 23.00 uur nog kinderen buiten ziet spelen als je in Spanje bent. Ook als Spanjaarden niet uit eten gaan, gaan ze vaak laat naar bed. Ze kijken dan soms tot 02.00 uur ‘s nachts televisie. Door de late bedtijd denk je misschien dat Spanjaarden de volgende pas laat opstaan, maar dat is niet het geval. Ze zijn vaak vroeg uit de veren, zodat ze hun dagelijkse ritme weer op kunnen pakken.
De siësta-cultuur
Wie Spanje zegt, zegt siësta. Dit is een Spaanse gewoonte die elke dag plaatsvindt. Tijdens de siësta zijn niet alleen veel winkels en musea gesloten, maar ook kantoren en gemeentehuizen. De siësta duurt twee uur en vindt vaak plaats tussen 14.30 en 16.30 uur of tussen 15.00 en 17.00 uur. Veel Spanjaarden gebruiken deze periode om een dutje te doen, maar er zijn ook mensen die uitgebreid gaan lunchen of lekker op het terras gaan zitten.
Ondanks dat de siësta-cultuur steeds meer verdwijnt uit Spanje, zijn er genoeg Spanjaarden die zich er nog steeds aan houden. Zorg er daarom voor dat je hier als toerist op berekend bent. Plan tussen de genoemde tijden liever geen uitstapjes. Doe je dit wel? Dan is de kans groot dat je voor een dichte deur komt te staan.
Lui? Nee hoor! Fulltime werken is de norm
Spanjaarden worden vaak als ‘lui’ bestempeld. Dit komt niet alleen door de siësta, maar ook door de mañana-cultuur. Toch is het niet zo dat Spanjaarden de kantjes ervan af lopen, want fulltime werken is de norm in dit Zuid-Europese land. De gemiddelde Spanjaard begint om 08.00 uur en werkt door tot het einde van de middag. Dit geldt niet alleen voor de mannen, maar ook voor de vrouwen. Zelfs vrouwen met (kleine) kinderen hebben in Spanje vaak een fulltime baan. Zij mogen in sommige gevallen wel iets eerder weg om bijvoorbeeld de kinderen van school of van de opvang te halen.
Slecht weer? Geen activiteiten
In Spanje is het het grootste deel van het jaar mooi weer. Toch is het niet zo dat de zon hier altijd schijnt, want het is ook wel eens slecht weer. In Nederland stappen we met een paraplu op de fiets als we tijdens een regenbui naar buiten moeten, maar dit hoef je in Spanje niet te verwachten. Veel Spanjaarden stellen hun activiteiten namelijk uit als het slecht weer is. Ze wachten bijvoorbeeld tot het droog is voordat ze de deur uit gaan.
Afspreken: bij iemand thuis of in het openbaar?
Wanneer je in Nederland met iemand afspreekt, is het normaal dat je dit bij jou of bij de ander thuis doet. In Spanje is dit een stuk minder gebruikelijk. In dit land spreken mensen vaak in het openbaar af, zoals op straat, op het terras of in een restaurant. Ook voor een etentje geldt dat je niet snel bij iemand thuis uitgenodigd wordt, zeker als buitenlander niet. Gebeurt dit wel? Sla het aanbod dan niet af, want dit is een hele eer. Bovendien beschouwt een Spanjaard het als een belediging als je zijn aanbod afslaat. Als je wel een Spanjaard bij je thuis ontvangt, moet je niet vergeten hem of haar het hele huis te laten zien. Andersom gebeurt dit namelijk ook.
Lekker eten is belangrijk
Veel Nederlanders hebben de neiging om het ontbijt, de lunch of het diner zo snel mogelijk naar binnen te werken. In Spanje is dit heel anders, want Spanjaarden nemen uitgebreid de tijd om te eten. Zo duurt een lunch op zon- en feestdagen al snel een paar uur. Er zijn verschillende gangen en er wordt zelfs bij gedronken. Omdat Spanjaarden lekker eten belangrijk vinden, hebben ze iedere dag maar liefst vijf eetmomenten. Tussen 07.00 en 09.00 uur wordt er ontbeten, tussen 10.00 en 11.00 uur is het tijd voor de ochtendsnack en tussen 14.00 en 16.00 uur wordt er geluncht. Voorafgaand aan het diner, dat vaak tussen 21.00 en 23.00 uur plaatsvindt, eten veel Spanjaarden tussen 17.00 en 19.00 uur nog een middagsnack.
Hard praten, herrie op straat en vloeken
Wanneer je naar een gesprek tussen twee Spanjaarden luistert, lijkt het alsof ze tegen elkaar schreeuwen. Toch is dit niet het geval, want Spanjaarden praten gewoon een stuk harder dan de inwoners van de meeste andere landen. Dit doen ze overigens niet alleen als ze fysiek in gesprek zijn met iemand anders, maar ook tijdens een telefonisch gesprek. Iedereen die zich in de buurt van de persoon bevindt, krijgt alle details mee. Door de harde toon waarop Spanjaarden praten is er vaak sprake van herrie op straat. Kijk er bovendien niet raar van op als Spanjaarden scheldwoorden gebruiken in hun gesprek. Vloeken lijkt in de Spaanse taal namelijk de normaalste zaak van de wereld te zijn.
Normen en waarden in het verkeer
Rijd je met de auto door een Spaans dorp of een Spaanse stad? Dan valt het je waarschijnlijk op dat er regelmatig een auto met alarmlichten aan geparkeerd staat op een zebrapad, bij de bushalte of op een straathoek. Waar dit in Nederland niet gebruikelijk is, is dit in Spanje wel het geval. Dit komt waarschijnlijk doordat Spanjaarden het geen probleem vinden om andere weggebruikers te hinderen. Ze nemen het bovendien niet zo nauw met het gebruik van het knipperlicht. In Nederland geeft iemand keurig richting aan als hij bijvoorbeeld op een rotonde rijdt, maar in Spanje gebeurt dit lang niet altijd. Daarnaast hebben Spanjaarden er een handje van om constant het rempedaal in te trappen.

Zakendoen in Spanje

Je weet inmiddels aardig wat over communiceren met Spanjaarden. We zijn alleen nog niet ingegaan op zakelijke communicatie. Wanneer je zaken doet met een Spaans bedrijf, is het handig om te weten hoe je in dat geval het beste met Spanjaarden kunt communiceren. Daarom besteden we hier tot slot nog aandacht aan zakendoen in Spanje. Hierdoor weet je straks ook wat je wel en vooral niet moet doen tijdens zakelijk communiceren met Spanjaarden.

Werkuren en vakantie

Spanjaarden met een kantoorbaan werken vaak van 10.00 tot 19.00 uur. Ze werken niet constant, want door de siësta zijn ze tussen 14.00 en 16.00 uur vrij. Toch zien we dat steeds meer bedrijven hiervan afstappen. Zo openen de meeste bedrijven in grote steden bijvoorbeeld al om 09.00 uur en sluiten ze om 16.00 uur. Ze zijn de hele dag door open, wat betekent dat er geen siësta meer plaatsvindt. De gemiddelde Spanjaard met een fulltime baan werkt ongeveer 40 uur per week. Toch zijn er - ook in dit land - steeds meer bedrijven die experimenteren met een vierdaagse werkweek (32 uur).

Net als in ieder ander land werkt men in Spanje niet het hele jaar door. Spanjaarden hebben namelijk ook recht op vakantie. De meeste mensen met een fulltime baan hebben in dit land recht op 22 vrije dagen. Veel Spanjaarden nemen hun vrije dagen op in de maand augustus, waardoor bedrijven in deze maand minder goed bereikbaar kunnen zijn dan de rest van het jaar. Naast de betaalde verlofdagen zijn Spanjaarden ook vrij op nationale en lokale feestdagen. Er zijn in Spanje negen nationale feestdagen, maar het aantal regionale feestdagen verschilt per regio.

Work/life balance bij Spanjaarden

Spanjaarden worden vaak als ‘lui’ bestempeld, maar zijn dit allerminst. De meeste inwoners van dit land werken namelijk bijzonder hard. Zij werken niet alleen voor zichzelf, maar ook om hun gezin of ouders te onderhouden. Sommige Spanjaarden werken zelfs (veel) langer dan wettelijk gezien mag. Het gevolg hiervan is dat ze overwerkt kunnen worden of een burn-out kunnen krijgen. Toch is de kans dat dit gebeurt bijzonder klein. Dit komt vooral doordat er in heel Spanje wetten zijn om werknemers te beschermen tegen overwerk en/of uitbuiting. Zo mag een Spanjaard volgens de wet bijvoorbeeld niet langer dan negen uur per dag werken. Spaanse bedrijven zijn bovendien wettelijk verplicht om een urenregistratie bij te houden, zodat werknemers gecompenseerd worden voor overuren die zij maken.

Zakelijke etiquette, afspraken en cultuur

Etiquette, afspraken en cultuur zijn drie belangrijke dingen om rekening mee te houden bij het zakendoen in Spanje. Het is bijvoorbeeld handig om te weten hoe jij je het beste kunt kleden voor een zakelijke bijeenkomst. Spanjaarden kleden zich vaak traditioneel en formeel. Kies in de zomer voor lichte kleuren en draag in de winter bij voorkeur donkere kleding. Zorg er te allen tijde voor dat je niet iets draagt wat de aandacht af kan leiden. De kledingvoorschriften zijn in de grote steden vaak wat ‘losser’ dan daarbuiten. Binnen veel bedrijven mogen medewerkers dragen wat zij mooi vinden en waar ze zich prettig in voelen.

Vergaderingen en andere zakelijke bijeenkomsten zijn in Spanje minder formeel dan in andere landen. Je moet je alleen wel beseffen dat er binnen sommige Spaanse bedrijven sprake kan zijn van een hiërarchische bedrijfscultuur. Het wordt bijvoorbeeld niet gewaardeerd als jij je in een discussie mengt als je hier op basis van je functie eigenlijk niets over te zeggen hebt. Spaanse zakelijke bijeenkomsten verlopen bovendien langzamer dan vergaderingen in de meeste andere culturen. Verwacht daarom niet dat je binnen de kortste keren weer buiten staat als je wordt uitgenodigd voor een zakelijke bijeenkomst in dit land.

Volgens de Spaanse etiquette is het overigens niet gebruikelijk om geschenken te geven nadat een overeenkomst gesloten is. In sommige culturen is dit wel het geval, maar in de Spaanse cultuur kan dit als omkoping beschouwd worden. Wil je toch een geschenk geven om je dankbaarheid uit te spreken voor de deal? Kies dan voor iets kleins en van geringe waarde. Dit kan bovendien helpen om een langdurige relatie in stand te houden of juist op te bouwen. Aan dergelijke relaties wordt in de Spaanse bedrijfscultuur veel waarde gehecht. Vandaar dat men het ook waardeert als je eerlijk bent tegen elkaar. Eerlijkheid ligt immers aan de basis van een langdurige relatie.

Netwerken, socializen en eten in een zakelijke omgeving

Ga je in Spanje werken of doe je zaken met Spaanse bedrijven? Dan kunnen wij ons voorstellen dat je ook benieuwd bent hoe netwerken, socializen en eten in een zakelijke omgeving in dit land in zijn werk gaat. Omdat wij graag een zo compleet mogelijk beeld schetsen van zakendoen in Spanje, staan we hier ook kort bij stil.

Te beginnen bij netwerken. Net als in veel andere landen gebeurt dit in Spanje tegenwoordig ook steeds meer digitaal. Zo netwerken professionals meer en meer via platformen als LinkedIN. Toch zijn er in Spanje ook nog voldoende netwerkbijeenkomsten waar je fysiek aan deel kunt nemen. Belangrijk om te weten is dat traditionele Spaanse bedrijven vaak een conventionele manier van netwerken kunnen gebruiken. Dergelijke bedrijven geven bijvoorbeeld vaak de voorkeur aan lokale partijen waar zij zelf al een band mee hebben.

Wie met ondernemers of medewerkers van Spaanse bedrijven wil socializen, belandt vaak in een restaurant. Zakelijke contacten worden in dit land namelijk vaak gelegd tijdens een maaltijd. Spanjaarden houden immers van eten, waardoor dit een uitgelezen manier is om op een ongedwongen manier kennis te maken met elkaar. Anders dan in Nederland komt men in Spanje vaak niet direct ter zake. Zo wordt er in het begin vaak over koetjes en kalfjes gepraat voordat er zakelijke dingen op tafel komen.

Ga je met een Spaanse professional eten? Dan gebeurt dit meestal in de avonduren. Het diner begint meestal rond 21.00 uur en kan tot laat in de nacht doorgaan. Verwacht daarom niet dat je met een paar uurtjes weer thuis bent als je een zakelijk diner hebt. Niet alle zaken worden overigens tijdens het diner zelf besproken. In de Spaanse cultuur is het namelijk gebruikelijk om het gesprek voort te zetten als het eten achter de kiezen is. Dit wordt ook wel ‘sobremesa’ genoemd. Het is overigens gebruikelijk dat de gastheer de rekening betaalt. Wil je de relatie met de persoon in kwestie verbeteren? Nodig hem dan uit voor een toekomstige maaltijd. Jij betaalt in dat geval de rekening, waardoor jullie ‘quitte’ staan. Bovendien leg je zo de basis voor een langdurige Spaanse zakenrelatie.