Verschillen tussen de Nederlandse en Vlaamse taal

Wie denkt dat er alleen in Nederland Nederlands gesproken wordt, heeft het mis. Ook in andere landen is dit namelijk een officiële taal. Dit is bijvoorbeeld in de noordelijke deelstaat van België, dat ook wel bekendstaat als Vlaanderen. Toch zeggen de inwoners van deze deelstaat vaak dat ze Vlaams spreken in plaats van Nederlands. Toch is Vlaams geen officiële taal, maar een dialect. Het wordt soms ook wel een ‘tussentaal’ genoemd.

Ondanks dat Vlaams in principe een variant van het Nederlands is, zijn er de nodige verschillen met het Nederlands. Op deze pagina staan we stil bij de belangrijkste verschillen tussen de Nederlandse en Vlaamse taal. Aansluitend vergelijken we een aantal Nederlandse en Vlaamse woorden met elkaar en tot slot gaan we in op de culturele verschillen tussen Nederlanders en Belgen.

Grootste verschillen tussen de Nederlandse en Vlaamse taal

Wanneer je voor het eerst iemand Vlaams hoort spreken, denk je misschien dat de persoon in kwestie een van de vele Nederlandse dialecten spreekt. Hoewel Vlaams inderdaad een dialect is, zijn er toch flink wat verschillen met het Nederlands zoals wij dat kennen. Om dit duidelijk te maken, lichten we hier de grootste verschillen tussen de Nederlandse en Vlaamse taal uit. Dit doen we door te kijken naar de uitspraak, woordenschat, grammatica en spreektaal.

Uitspraak

Als je een Nederlander en een Vlaming vraagt om dezelfde zin uit te spreken, merk je snel genoeg dat er verschil zit in de uitspraak. Dit komt doordat een Vlaming bepaalde woorden met een andere tongval uitspreekt dan een Nederlander. Vaak is de uitspraak van een Vlaming zachter en vriendelijker dan die van een Nederlander. Zo spreekt men in Vlaanderen - net als in het zuiden van Nederland - bijvoorbeeld met een ‘zachte g’. Om het verschil in uitspraak duidelijk te maken, gebruiken we het woordje ‘tram’ als voorbeeld. In zowel Nederland als Vlaanderen wordt hiermee het vervoermiddel aangeduid. Een Nederlander spreekt dit uit als ‘trem’, terwijl een Vlaming daadwerkelijk ‘tram’ zegt.

Ondanks de verschillen in uitspraak begrijpt een Nederlander in de meeste gevallen waar een Vlaming het over heeft en vice versa. Dit komt doordat Nederlands in zowel Nederland als Vlaanderen de standaardtaal is. Bovendien worden er in het Vlaams en Nederlands vaak dezelfde woorden gebruikt voor dingen.

Woordenschat

Wanneer een Nederlander met een Vlaming spreekt, zullen ze elkaar in de meeste gevallen begrijpen. Dit komt doordat de woordenschat grotendeels hetzelfde is. Toch zijn er ook duidelijke verschillen waarneembaar tussen beide talen als we enkel en alleen naar de woordenschat kijken. Zo zijn er veel woorden die in Nederland gebruikt worden, maar niet in België. Andersom is dit net zo goed het geval.

Ben je Nederlander? Dan zeggen de woorden goesting, kot en kleedje je misschien niet direct iets. Dit kan goed kloppen, want dit is Vlaams voor zin (goesting), kamer (kot) en jurk (kleedje). Ook het woord ‘poep’ heeft in beide talen een andere betekenis. In het Nederlands gebruiken we dit woord voor ontlasting, terwijl een Vlaming het over zijn achterwerk heeft als hij over zijn ‘poep’ praat. In de tabel later op deze pagina zie je nog meer verschillen tussen Nederlandse en Vlaamse woorden.

Grammatica

België en Nederland hanteren dezelfde officiële spelling van het Nederlands. Daarom denk je misschien dat er geen grammaticale verschillen zijn, maar dat is wel degelijk het geval. Zo gebruiken Vlamingen voornaamwoorden anders dan Nederlanders. In Nederland wordt iemand vaak aangesproken met jij of je, maar we kennen ook de beleefde u-vorm. In Vlaanderen is dit anders, want hier gebruiken ze ‘uw’ voor ‘jouw’ en ‘ge’ en ‘gij’ in plaats van ‘je’ en ‘jij’. In plaats van ‘je’ wordt er soms ook ‘u’ gebruikt.

Als we de grammatica van de Nederlandse en Vlaamse taal vergelijken, zien we bovendien dat er verschil zit in het gebruik van verkleinwoorden. Dit soort woorden krijgt in Nederland vaak de uitgang ‘-je’, ‘-tje’ of ‘-kje’, terwijl men in Vlaanderen vooral ‘-ke’ of ‘-ske’ als uitgang gebruikt. Zo is het verkleinwoord van ‘boek’ in het Nederlands bijvoorbeeld ‘boekje’, maar in het Vlaams ‘boekske’.

Een ander belangrijk grammaticaal verschil tussen het Nederlands en Vlaams zit hem in de werkwoordelijke eindgroep. Volgens de Nederlandse grammatica is dit een ‘ononderbroken groep van twee of meer werkwoorden aan het einde van een zin’. Een voorbeeld hiervan is: ‘dat ze geleegd zullen worden’. In het Vlaams kan deze werkwoordelijke eindgroep wel onderbroken worden. Kijk er daarom niet raar van op als een Vlaming ‘dat ze zullen geleegd worden’ zegt.

Spreektaal

Als we de Nederlandse en Vlaamse taal vergelijken, zien we dat er ook verschil zit in de spreektaal. Eerder in deze tekst las je al dat Vlamingen voor bepaalde zaken andere woorden gebruiken en dat zij zinnen soms wat anders formuleren dan Nederlanders. Dergelijke zaken hebben invloed op de spreektaal die je in beide landen tegen kunt komen.

De verschillen in spreektaal worden onder meer duidelijk als we naar spreekwoorden kijken. Wil je in het Nederlands aangeven dat iemand ergens te laat mee is? Dan zeg je waarschijnlijk dat het mosterd na de maaltijd is. In Vlaanderen kennen ze dit spreekwoord niet, maar zeggen ze ‘vijgen na Pasen’. En zo zijn er nog tal van andere spreekwoorden die voor verwarring kunnen zorgen als Nederlanders en Vlamingen met elkaar praten.

Het verschil in spreektaal wordt overigens ook veroorzaakt door de verschillende dialecten die zowel in Nederland als Vlaanderen gesproken worden. In Nederland worden tal van dialecten gesproken en dat geldt ook voor Vlaanderen. Enkel dialecten die in de noordelijke deelstaat van België gesproken worden, zijn West-Vlaams, Oost-Vlaams, Frans-Vlaams en Zeeuws-Vlaams. Doordat ieder dialect door de jaren heen een eigen spreektaal ontwikkeld heeft, kan communicatie tussen een Nederlander en een Vlaming stroef verlopen.

Nederlands versus Vlaams

Zoals je hierboven al kon lezen, zijn er aardig wat verschillen tussen het Nederlands en het Vlaams. Een van de belangrijkste verschillen is dat men in Vlaanderen andere woorden gebruikt voor dingen dan wij. In de tabel hieronder laten we je zien welk woord Vlamingen gebruiken voor Nederlandse woorden.

Culturele verschillen tussen Nederlanders en Belgen

Wie denkt dat er alleen taalverschillen zijn tussen Nederlanders en Belgen, heeft het mis. Er zijn namelijk ook culturele verschillen tussen inwoners van beide landen. Zo zijn ze in België bijvoorbeeld verder als het op vrouwenemancipatie aankomt. Belgische vrouwen werken veel vaker fulltime dan Nederlandse vrouwen. Toch zijn Nederlandse vrouwen juist verder geëmancipeerd als het op de onderlinge verhoudingen aankomt.

Een ander belangrijk cultuurverschil is dat de gemiddelde Nederlander een stuk directer is dan de meeste Belgen. Nederlanders zeggen vaak snel wat ze vinden, terwijl Belgen vaak pas iets zeggen als ze het zeker weten. Hierdoor waarderen Belgen het vaak niet wanneer je als Nederlander direct je mening geeft of een conclusie trekt. Bij onze zuiderburen is het eigenlijk alleen de bedoeling dat je iets zegt als je er kennis van hebt. Als dit niet het geval is, is het beter om je mond te houden.

Ook op zakelijk gebied zien we culturele verschillen tussen Nederlanders en Belgen. Zo lukt het de gemiddelde Nederlander vrij goed om zakelijk en privé gescheiden te houden, terwijl dit voor veel Belgen een stuk lastiger is. In Nederland is het bovendien niet ongebruikelijk om zaken te doen met concurrenten. Belgen doen dit eigenlijk nooit. Zij hechten namelijk veel (meer) waarde aan goede relaties en persoonlijk contact dan Nederlanders. Belgen komen bovendien niet direct ‘to the point’, maar praten eerst uitgebreid met elkaar voordat ze over zaken beginnen. Kijk er bovendien niet raar van op als er tijdens een zakelijke meeting een fles wijn op tafel komt.