Internationale woorden die ook terugkomen in de Nederlandse taal

Is Nederlands niet je moedertaal, maar wil je het wel leren? Dan kom je misschien woorden tegen die je bekend voorkomen. Dat kan, want er zijn veel internationale woorden die ook terugkomen in de Nederlandse taal. Deze pagina staat volledig in het teken van dergelijke woorden. We vertellen je eerst wat de invloed van andere talen op de Nederlandse taal is en gaan vervolgens in op Engelse, Franse, Duitse en Arabische woorden die in de Nederlandse taal gebruikt worden.

Invloeden van andere talen op de Nederlandse taal

Er zijn behoorlijk veel talen die invloed hebben (gehad) op de Nederlandse taal. Neem bijvoorbeeld het Latijn. In de Middeleeuwen en de 19e en 20e eeuw werden veel Latijnse woorden aan het Nederlands toegevoegd. De voornaamste reden hiervoor was dat veel boeken in die tijd in het Latijn geschreven waren. Daarnaast was het Latijn in die tijd de voertaal in de wetenschap. Podium, forum en datum zijn voorbeelden van Latijnse woorden die we ook in het Nederlands gebruiken.

Als je een beetje op de hoogte bent van de geschiedenis van Nederland, verbaast het je waarschijnlijk niet dat ook het Frans behoorlijk veel invloed heeft gehad op onze taal. Nederland was van 1795 tot 1813 namelijk onderdeel van Frankrijk. Hierdoor gebruiken we vandaag de dag nog steeds woorden als douche, capuchon, bouillon en garage.

De Nederlandse taal wordt het meest beïnvloed door het Engels. Dit is niet alleen iets van vroeger, want ook tegenwoordig wordt het Nederlands nog steeds beïnvloed door deze taal. Later op deze pagina staan we hier uitgebreider bij stil, maar toch willen we je alvast een idee geven van de invloed van het Engels op het Nederlands. Zo zijn woorden als deal, gamen, weekend en mailen een-op-een uit het Engels overgenomen.

Tot slot heeft ook de Duitse taal veel invloed gehad op het Nederlands. Dit is vrij logisch te verklaren, want Duitsland is ons buurland. Bovendien had Duitsland in de 19e eeuw een toonaangevende rol in de filosofie, natuurkunde en taalkunde, waardoor we Duitse woorden over zijn gaan nemen. Daarnaast trokken in deze eeuw veel Duitsers naar ons land om hier te werken, waardoor we ook steeds meer in aanraking kwamen met de Duitse taal. Enkele voorbeelden van Duitse woorden die we nog steeds gebruiken zijn: überhaupt, ober, sowieso, schmink en schwalbe.

Valse vrienden

Sommige Nederlandse woorden schrijf je op dezelfde manier als een woord in een andere taal. Zo kent zowel het Nederlands als het Engels bijvoorbeeld het woord ‘slim’. Omdat je dit woord op dezelfde manier schrijft, denk je misschien ook dat ze dezelfde betekenis hebben (iemand die veel weet). Toch is dit niet het geval, want in het Engels is ‘slank’ namelijk de betekenis van ‘slim’. Dergelijke woorden staan ook wel bekend als valse vrienden. Dit ‘probleem’ kan zich niet alleen voordoen bij Engelse woorden, maar ook bij woorden uit het Frans en Duits.

Barbarismen

Wie een woord of (deel van een) zin overneemt uit een andere taal terwijl hier ook ‘gewoon’ een Nederlandse variant voor is, gebruikt een barbarisme. Voorbeelden van een barbarisme zijn ‘mirakel’ (Frans) en ‘überhaupt’ (Duits). De reden dat we barbarismen gebruiken in de Nederlandse taal, is voornamelijk van politieke aard. Ten tijde van de Franse overheersing door Napoleon en de Duitse bezetting door Hitler kreeg het Nederlands er in korte tijd veel Franse en Duitse woorden bij. Tegenwoordig zijn barbarismen vooral afkomstig uit het Engels.

Engelse woorden in de Nederlandse taal

Waar we vroeger vooral woorden overnamen uit het Latijn, Frans en Duits, zijn veel ‘nieuwe’ Nederlandse woorden tegenwoordig afkomstig uit het Engels. Vaak komen ze samen met een voorwerp of begrip. Als er in het Nederlands geen eigen term voor is, blijft het Engelse woord vaak hangen. Na enige tijd is dit woord algemeen geaccepteerd en maakt het onderdeel uit van de Nederlandse taal. In de onderstaande tabel hebben we een aantal voorbeelden van Engelse woorden in de Nederlandse taal op een rijtje gezet.

Engelse leenwoorden met ‘de’ en ‘het’

Leenwoorden uit het Engels worden in de Nederlandse taal gebruikt in combinatie met het lidwoord ‘de’ of ‘het’. Ondanks dat het hier om korte woordjes gaat, zijn dit woorden die voor non-native Nederlanders moeilijk te begrijpen zijn. Native Nederlanders gebruiken vaak automatisch het juiste lidwoord, zelfs als het zelfstandig naamwoord uit een andere taal komt.

Weet je niet of je ‘de’ of ‘het’ gebruikt bij woorden die uit het Engels afkomstig zijn? Onthoud dan dat veel Engelse leenwoorden - net zoals in het Nederlands - ‘de-woorden’ zijn. Voorbeelden hiervan zijn: de deal, de show, de buggy, de tool en de afterparty. Toch zijn er ook Engelse woorden die ‘het’ als lidwoord krijgen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij namen van talen, sporten, materialen en abstracte begrippen: het rugby, het scrabble, het plastic.

Als een Engels leenwoord een Nederlands woord heeft dat hier sterk op lijkt, wordt er vaak hetzelfde lidwoord gebruikt. Het Engelse ‘work’ lijkt bijvoorbeeld veel op het Nederlandse ‘werk’. Omdat we in Nederland ‘het’ gebruiken voor de meeste woorden met ‘werk’, doen we dit ook bij Engelse leenwoorden met ‘work’. Zo is het bijvoorbeeld ‘het teamwork’. Er zijn overigens ook nog een aantal Engelse leenwoorden die in het Nederlands het lidwoord ‘het’ krijgen zonder dat ze aan één van de hierboven genoemde voorwaarden voldoen.

Tot slot zijn er Engelse leenwoorden die zowel met het lidwoord ‘de’ als ‘het’ voor kunnen komen. Als het ene lidwoord meer gebruikt wordt dan de andere, kan dit ertoe leiden dat deze de overhand krijgt en als ‘normaal’ wordt beschouwd. Voorbeelden van Engelse leenwoorden die zowel met ‘de’ als ‘het’ voor kunnen komen zijn: badge, issue, notebook en sample.

Spellingregels voor Engelse woorden in de Nederlandse taal

Doordat de Nederlandse taal veel beïnvloed wordt door het Engels, hebben we soms de neiging om Engelse woorden te gebruiken. Bovendien worden Nederlandse woorden steeds vaker op een Engelse manier geschreven. Omdat niet iedereen de Engelse taal even goed kent, is dit niet altijd wenselijk. Gebruik daarom geen Engelse woorden als er een goed Nederlands alternatief beschikbaar is.

Soms kun je niet om het gebruik van Engelse woorden heen. In dat geval is het handig om op de hoogte te zijn van de spellingregels voor Engelse woorden in de Nederlandse taal. Te beginnen met de lidwoorden ‘de’ en ‘het’. Aangezien de meeste Engelse woorden mannelijk of vrouwelijk zijn, verwijs je hiernaar met ‘de’. Toch zijn er ook onzijdige woorden. Om te bepalen of je ‘de’ of ‘het’ gebruikt, kun je naar de Nederlandse variant van het woord kijken. Krijgt de Nederlandse variant van een Engels woord ‘het’? Dan krijgt het Engelse woord dit in de meeste gevallen ook.

De meervoudsvorm van Engelse woorden die op ‘-y’ eindigen, leveren in het Nederlands ook geregeld problemen op. Zo denken Nederlanders al snel dat ‘hobbies’ het meervoud is van ‘hobby’, maar dat is niet het geval. Als een Engels woord op ‘-y’ eindigt, plakken we hier in het Nederlands namelijk ‘’s’ achter. Het meervoud van ‘hobby’ is dus 'hobby's'.

Tot slot lopen veel Nederlanders tegen problemen aan bij het vervoegen van Engelse werkwoorden als updaten en downloaden. Als we je vragen wat het voltooid deelwoord van ‘updaten’ is, weet je misschien niet wat het juiste antwoord is. Om te bepalen wat de juiste spelling is, gebruik je ‘‘t sexy fokschaap’. Deze opvolger van ‘’t kofschip’ is bedacht omdat we in de Nederlandse taal steeds meer Engelse leenwoorden gebruiken. De stam van ‘updaten’ is ‘update’. Omdat de ‘e’ niet in ‘’t sexy fokschaap’ zit, plaats je er een ‘-t’ achter en ‘ge-’ voor. Hierdoor wordt het geupdatet’. Om te voorkomen dat de ‘e’ en ‘u’ als één klank (eu) uitgesproken worden, komt er een trema op de ‘u’: geüpdatet.

Hippe Engelse woorden

Waar sommige Engelse woorden amper voorkomen in het Nederlands, komen anderen juist ontzettend vaak voor. Hieronder hebben we een aantal hippe Engelse woorden op een rijtje gezet die veel gebruikt worden in de Nederlandse taal.

• struggelen
• gefotoshopped
• commitment
• customizen
• streamen
• livestream
• afkicken
• checken
• chatten
• mailen
• fitnessen
• deleten
• downloaden
• boycotten
• gamen

Franse woorden in de Nederlandse taal

In Nederlandse zinnen kunnen niet alleen woorden voorkomen die afkomstig zijn uit het Engels, maar ook woorden uit het Frans. Dit begon allemaal in de middeleeuwen. In deze periode was Frans namelijk de voertaal van de rijke Nederlanders. Bovendien is Nederland van 1810 tot 1813 onderdeel geweest van Frankrijk. Gedurende deze drie jaar was het Frans - naast het Nederlands - de officiële taal van ons land.

Ondanks dat Franse woorden in de Nederlandse taal al sinds jaar en dag voorkomen, weten veel Nederlandse van sommige woorden niet dat ze uit het Frans afkomstig zijn. Dit komt vooral doordat deze woorden in de loop der jaren vernederlandst zijn. Zo heeft een groot aantal van deze woorden inmiddels een Nederlandse uitspraak en worden de Nederlandse spellingregels erop toegepast. ‘Sigaret’ is een voorbeeld van een woord dat uit het Frans komt. Dit woord is namelijk afgeleid van het Franse ‘cigarette’.

Franse woorden die meegenomen zijn in de Nederlandse taal

Hierboven gaven we al een voorbeeld, maar er zijn nog veel meer Franse woorden die meegenomen zijn in de Nederlandse taal. Om je hier een beter beeld van te geven, hebben we een overzicht gemaakt van Nederlandse woorden die uit de Franse taal komen. Je ziet tevens van welk Franse woord het Nederlandse woord is afgeleid.

Duitse woorden in het Nederlands

Naast Engelse en Franse woorden komen er in de Nederlandse taal ook aardig wat Duitse woorden voor. Beide talen hebben een Germaanse achtergrond, waardoor dit vrij logisch te verklaren is. Daarbij komt dat Duitsland een buurland is. Benieuwd welke Duitse woorden in het Nederlands veel gebruikt worden? Wij hebben er hieronder een aantal voor je op een rijtje gezet, inclusief de betekenis vanuit het Duits.

Arabische woorden in de Nederlandse taal

Dat de Nederlandse taal invloeden uit het Engels, Frans en Duits bevat, is voor de meeste Nederlanders wel bekend. Wat veel mensen niet weten, is dat de Nederlandse taal ook beïnvloed wordt door het Arabisch. Werp maar eens een blik op de onderstaande tabel. Hierin staan Arabische woorden die we in het Nederlands veel gebruiken.

Overige woorden

Al sinds de Middeleeuwen wonen er zigeuners in Nederland. Je verwacht het misschien niet direct, maar de taal van deze groep (Romani) heeft ook invloed gehad op onze taal. Dit geldt ook voor talen als het Azteeks en Jiddisch. In de onderstaande tabel zie je een aantal woorden die uit deze talen afkomstig zijn en die we nog steeds gebruiken in het Nederlands.

Nederlandse woorden in andere talen

In het Nederlands worden veel woorden uit andere talen gebruikt, maar in andere talen komen ook woorden voor die van oorsprong Nederlands zijn. Neem bijvoorbeeld het Engelse woord ‘boss’. Dit is afkomstig van het Nederlandse ‘baas’. Andere Nederlandse woorden die in andere talen voorkomen zijn:

• geluk
• dijk
• duin
• beurs
• konijn
• niks
• fiscaal
• zondag